Kanal Tedavisi Nedir?
Dişin iç kısmında, diş dokularının beslenmesinde ve korunmasında önemli görevi olan sinirler (pulpa dokusu) yer alır. Dişlerde bulunan tedavi edilmemiş derin çürükler ve dişlere gelen şiddetli darbeler nedeniyle dişin pulpa dokusu iltihaplanabilir. Pulpa dokusunda oluşan iltihap nedeniyle çok şiddetli ağrılar veya kök ucunda lezyonlar gelişebilir ve bu durum dişlerin kaybedilmesine neden olabilir. Diş kaybını önlemek için “kanal tedavisi” uygulanır.
Bu tedavinin amacı, iltihaplanan pulpa dokusunun çıkarılması, kök kanalındaki tüm sinir ve doku artıklarının temizlenmesi, oluşan boşluğun, (pulpa boşluğu) doku dostu maddelerle doldurulmasıdır. ‘Kanal Tedavisi’ lokal anestezi altında yapılır ve duruma göre birden fazla seans gerekebilir. Tedavisi tamamlanan dişlerin üst dolguları da yapıldıktan sonra ağızda uzun yıllar fonksiyon görebilirler. Tedavi olarak kolay uygulanabilmesi ve çok büyük rahatsızlıklar vermeden gerçekleştirilebilmesi nedeniyle çoğunlukla tercih edilen bir yöntemdir.
Tedavi edilmeyen dişin kaybı sonrasında ihtiyaç duyulabilecek köprü veya implant tedavisine göre, kanal tedavisi çok daha ekonomik bir tedavi yöntemidir. Bu nedenle kanal tedavisi denenmeden bir dişin çekiminin düşünülmesi son derece yanlıştır.
Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kanal tedavisi, duruma göre birden fazla seans gerektirecek çeşitli adımlardan oluşur. Bu adımlar şunlardır:
- Tedavinin ağrısız olması için lokal anestezi uygulanır.
- Önce, ön dişin arka tarafında veya azı ya da küçük azı dişlerinin kuronunda bir delik açılır.
- Daha sonra çürük temizlenir ve iltihaplı pulpa çıkarılır. Pulpa boşluğu ve kök kanalları temizlenir, genişletilir ve kanal dolgusu için şekillendirilir.
- Kök ucuna kadar kanallar genişletilir ve uygun solüsyonlarla kanal irrigasyonu yapılır.
- Eğer birden fazla seans sürecek bir kanal tedavisi ise kanallara uygun ilaçlar konularak iyileşme hızlandırılır ve seanslar arasında dişi korumak için kuronda açılan deliğe geçici dolgu yapılır.
- İyileşmeden emin olunduğunda geçici dolgu çıkarılır, pulpa boşluğu ve kanallar özel bir dolgu maddesiyle kök ucuna kadar doldurulur. Gutta percha (Güta Perka) adı verilen konik uçlu, kauçuk bir malzeme kanalların her birine sokulur ve genellikle simanla (yapışkanla) yerine yapıştırılır. Bazen, yapısal destek için kanalın içine metal veya plastik çubuk konulabilir.
- En sonunda, dişin kuron kısmı yeterliyse bir dolgu maddesi ile doldurulur. Kuron kısmında madde kaybı çoksa doğal görünümünü ve şeklini eski hale getirmek için porselen kuron yapılması tavsiye edilerek tamamlanır. Diş kırılmış ise, kuronu yerleştirmeden önce dişi onarmak için post uygulaması gerekebilir.
Kanal Tedavili Diş Ne Kadar Süre Kullanılabilir?
Kanal tedavili dişler, doğru ağız ve diş bakımı ile uzun yıllar kullanılabilir. Tedavi edilen dişlerde tekrar çürük oluşabileceğinden düzenli diş hekimi muayenesi gereklidir.
Dişi canlı tutan pulpa artık var olmadığından, tedavi edilen diş kırılganlaşarak, kırılmaya karşı daha hassas hale gelir. Kanal tedavisi sonrası dişe gelecek yeni bir darbe, üst dolgusunun kırılması veya derin bir kırık veya çatlaklık oluşması sonucu dişte yeniden enfeksiyon gelişebilir. Bu durumda tedavi yenilenebilecek durumdaysa, kanal tedavisi tekrarlanarak diş daha uzun süre ağızda tutulmaya çalışılır.
Kanal tedavisinden sonra dişe kuron uygulanması dişi koruyarak, ömrünü uzatır.
Kanal Tedavisi Ağrılı mıdır ?
Kanal tedavisi lokal anestezi altında yapılan ağrısız bir tedavidir. Ancak bazı durumlarda tedavi sonrası ‘akut alevlenme’ adı verilen bir tablo ortaya çıkar. Bu çok nadir görülen bir durumdur. Buna rağmen hastaya tedavi öncesinde böyle bir durumun oluşabileceği bilgisi verilir. Tedavi tamamlandıktan sonra anestezinin etkisi geçtiğinde çok hafif bir ağrı hissedilir ancak kısa sürede yok olur. Gerekirse ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
Kanal Tedavisi Ne Kadar Sürer ?
Bu dişin durumuna göre değişir. Bazı durumlarda tek seansta sağlıklı bir dolgu yapılabileceği gibi bazı durumlarda dokulardaki iyileşmeden emin olana kadar birden fazla seans uygulanması gerekebilir.
Kanal Tedavisi Görmüş Dişler Renk Değiştirir mi?
Travma veya kanal tedavisinin bir sonucu olarak dişler kahverengi, pembe veya gri renk alabilirler. Renk bozukluğunun nedeni travma ise dişe önce kanal tedavisi yapılır daha sonra beyazlatma işlemi uygulanır. Renk değişikliği kanal tedavisinden sonra oluşmuş ise diş röntgen çekilerek incelenir, kanal tedavisinde sorun yoksa beyazlatma yapılır.