Kanal Tedavisi Yapılmış Dişin Yeniden Tedavisi
Kanal tedavisi %100 başarı oranı olan bir tedavi değildir. Bir çok etkene bağlı olarak başarısızlık söz konusu olabilir ve kanal tedavisi sonrasında şikayetler gelişebilir. Kanal tedavisi sonrasında şikayetler olmasa bile tesadüfen çekilen röntgenlerde kök ucunda lezyon görülebilir.
Kanal tedavisi yapılmış dişte sorun varsa diş yeniden kanal tedavisi yapılır veya diş çekilir. İyileşmemiş bir kanal tedavili diş öylece bırakılmamalıdır. İyileşmemiş kanal tedavili diş ağızda bırakılırsa enfeksiyon odağı olabilir ve çeşitli organlara yayılabilir, sitemik ve hayati tehlike söz konusu olabilir.
Kanal tedavisi yapılmış bir dişte sorun varsa ilk olarak kanal tedavisinin yenilenmesi düşünülmelidir. Kanal tedavisi yapılmış bir dişin tekrar tedavi edilebileceğine kanaat getirilmişse bir veya iki seansta dişe yeniden kanal tedavisi yapılabilir.
Kanal tedavisi yapılmış dişte, ilk tedaviden farklı olarak çok daha fazla çeşitli bakteriler bulunur ve bu bakterilerin bir kısmı dirençli olabilir. Aerob (hava bulunan ortamda üreyen) ve Anaerob (havasız ortamda üreyen) bakteriler olduğu gibi, gr(+) ve gr(-) bakteriler de bulunabilir. Daha önce kanal tedavisi yapılmış ve başarısız olunmuş dişlerde büyük oranda Enterococcus Faecalis adında bir bakteri de görülmektedir. Bu durum tedavinin başarı oranını ilk kez tedavi edilecek bir dişe oranla düşürmektedir.
Kanal tedavisi yapılmış bir dişte tedavi yenilenecekse çok daha hassas olunmalı ve işlemler fazlaca tekrarlanmalıdır.
Kanal tedavisi olmuş dişlerin tedavisinde izlenmesi gereken yöntemler;
- Tedaviye başlamadan önce ağız KlorHeksidinli gargara ile çalkalanmalıdır.
- Diş yüzeyi NaOH (Sodyum Hipoklorit) ile dezenfekte edilmelidir.
- Tercihen rubber-dam denilen izolasyon tekniği kullanılmalıdır.
- Tükrük emici kullanılmalı ve hastaya steril bir çalışmaya başlandığı hatırlatılmalıdır.
- Eski dolgu daha fazla madde kaybına neden olmayacak çekildedikkatlice çıkarılmalıdır.
- Eski kanal içi dolgu kök ucuna kadar iyivce çıkarılmalıdır.
- Kanal içi %5 lik NaOH (Sodyum Hipoklorit) ( Seyreltilmiş Çamaşır Suyu) ve %2 lik KlorHeksidinli solusyonlar ile kimyasal olarak defalarca dezenfekte edilmelidir.
- Kök içindeki bakteriyel yüzeyin ve smear (dentin tozu) tabakasının uzaklaşması dolayısıyla kanal dolgu patının daha etkili olabilmesi için EDTA yardımıyla Ni-Ti uçlu ve motorlu olan kanal tedavi cihazlarıyla (Endodontik Motor) kanal içi fiziksel olarak kazınarak genişletilmelidir.
- Yeniden Kanal içi %5 lik NaOH (Sodyum Hipoklorit) ve %2 lik KlorHeksidinli solusyonlar ile dezenfekte edilmelidir.
- Kalsiyum Hidroksit patı ile geçici kanal dolgusu yapılarak 1 hafta beklenmelidir.
- Şikatet yoksa yaklaşık 1 hafta sonra 2.ci seans yapılarak aynı işlemler tekrarlanır.
- Enterococcus Faecalis e de etkili olan kanal dolgu patlarından ( AH26 veya Öjenollu dolgular gibi) biriyle ve gütha perka adındaki pembe çubuklar ile kalıcı kanal dolgusu yapılır.
- Sızdırmazlık için kök ağızlarına tükrük ile eriyebilecek siman ( beyaz toz – likit dolgu) gibi bir madde uygulanmamalı tercihen bonding ve akışkan kompozit ile iyice kanal ağızları kapatılmalıdır.
- Dişin dolgusu tek blok olacak şekilde siman kullanmadan kompozit dolgu ile yapılmalıdır.
- Kanal tedavisi olmuş dişler kuruyup kırılganlaşabileceklerinden dişi korumak için porselen kron ile kaplanmalıdır.
- Tedavinin başarısını arttırmak için yükseklik olmamasına dikkat edilmeli Kompozğt dolgu veya Porselen kronun boyu bir miktar kısa yapılmalı ve karşıt dişe fazla basmamalıdır.
- Tedavi bitiminde röntgen çekilmeli ve kayıtlara alınmalıdır.
- 6 ay sonra kontrol amaçlı bir rötgen daha çekilmelidir.
Yeniden kanal tedavisi yapılmış dişlerde başarı oranı %65-80 arasında değişmektedir. Bu oran ortamdaki bakterilere, hekime, hekimin uyguladığı tekniklere ve dolgu metaryaline göre farklılık gösterebilmektedir. Başarı oranı %100 olmasa bile ilk olarak kanal tedavisinin yenilenmesi düşünülmelidir.