Ağız Kuruluğu (Xerostomia)

Diş hekimliğinde bu ağız kuruluğu için “xerostomia” terimi kullanılır.

Ağız kuruluğu tükürük bezlerinin tükürük salgılama fonksiyonlarının azalması sonucunda oluşur. Tükürük salgısındaki azalma ağızda oldukça ciddi sorunların oluşmasına yol açabilir.

Ağız kokusunun nedenlerinden biri olan ağız kuruluğunun ağızdan kaynaklanan veya sistemik bir çok nedeni olabilir. Bazen bu nedenlerden bir kaçı aynı anda bir arada olabilir.

Ağız Kuruluğunun Nedenleri / Sebepleri:

• Biyolojik yaşlılık: Bu etkili bir faktördür, tek başına etkili değildir.
• Sistemik hastalıklar: Romatizmal hastalıklar (Sjogren’s sendromu), Bağışklık sistemi hasarı (AIDS), Hormonal bozukluklar (Diabet – Şeker hatalığı), Nörolojik bozukluklar (Parkinson)
• Çiğneme kabiliyetinin azalması: Eğer beslenme alışkanlıklarınızda sıvı ve yumuşak gıdalar ağırlıktaysa çiğneme fonksiyonu azalır.
• Tükürük bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması
• Radyoterapi (Radyasyon tedavisi) tükürük bezlerinde kalıcı hasar yapar.
  İlaçlar (400’ün üstünde ilaç türü ağız kuruluğu yapar: deconjestanlar, diüretikler, tansiyon ilaçları,antidepresanlar, antihistaminikler,…)
  kafein ve alkol tüketimi
  yukarı

Ağız Kuruluğunun Belirtileri:

• Dilde yanma hissi
• Özellikle kuru yiyecekler için yeme zorluğu
• Konuşma zorluğu
• Sık susama
• Protez kullanmada zorluk
• Dudaklarda çatlaklar ve kuruluk
• Tat bozukluğu
• Kötü ağız kokusu

Ağız kuruluğu nelere yol açar?

• Tükürüğün az olması ciddi problemleri de beraberinde getirebilir.
• Bakteri plağı ve yiyecek artıkları kolayca birikir. Bu durum, dişeti hastalıkları ve çürüğü hızlandırır. tükürüğün kendi başına yıkama-temizleme mekanizması diş yüzeylerini temiz tutmaya yardımcıdır.
• Tükürük çürükleri önler, diş yüzeyini temizler ve asitleri nötralize eder. böylece çürük önlenir.
• Özellikle sigara ve kahve içemünlerde çok daha fazla ve hızlı lekelenmeler ve diş taşı oluşabilir.

Ağız kuruluğu nasıl kontrol altına alınır? nasıl tedavi edilir?

• Sık sık günde en az iki litre su içilmeli. gece yatarken yanında sıvı içecek, su bulundurulmalı
• Şekersiz sakız çiğnenmeli
• Sigara, alkol, şekerli yiyeceklerden uzak durulmalı
• Yaşanılan mekanın nemi ayarlanmalı
• Bakteri plağı kontrol altına alınmalı
• Floridli diş macunu, jel, gargara kullanılmalı
• C vitamini kullanılmalı
• Bileşiminde alkol ve sodyum lauryl sülfat bulunan ağız ve diş bakım ürünlerini kullanmamalı.
• Gerekirse eczanelerden temin edilebilen yapay tükürük tabletleri kullanılmalı

Xerostomia, ciddi ağız rahatsızlıklarına yol açabilir; ihmal edilmemelidir!